ज्येष्ठा गौरी पूजन विधी: ज्येष्ठा गौरींचे पूजन महाराष्ट्रातील अनेक घरांमध्ये मोठ्या श्रद्धेने केले जाते. अखंड सौभाग्य, सुख-समृद्धी आणि धनधान्याच्या प्राप्तीसाठी ज्येष्ठा गौरींची पूजा अत्यंत महत्त्वाची मानली जाते. या लेखात आपण शास्त्रोक्त पद्धतीने ज्येष्ठा गौरी आवाहन, पूजन आणि विसर्जन याचे संपूर्ण पूजाविधी आणि मंत्र जाणून घेणार आहोत.
1. ज्येष्ठा गौरींचे आगमन आणि आवाहन:
- तारीख: 10 सप्टेंबर 2024
- मुहूर्त: सकाळी 8:00 ते रात्री 8:04
- ज्येष्ठा गौरींचे आगमन अनुराधा नक्षत्रावर होते. या दिवशी आपल्या घरातील रुढीप्रमाणे ज्येष्ठा गौरींचे मुखवटे, मूर्ती किंवा प्रतिमा प्रतिष्ठित करायची असते. पारंपरिक वस्त्र आणि दागिन्यांनी सजवलेल्या गौरींना तामणात ठेवून सुवासिनींनी प्रवेशद्वाराजवळ पूजा करायची असते.
- आवाहन मंत्र:
श्री महालक्ष्मी नमः। आव्हानार्थे गंधाक्षता पुष्पं हरिद्राम् कुंकुमं समर्पयामि॥
गौरींचे आवाहन म्हणजे गौरी मातेचे घरात स्वागत करणे. हळद, कुंकू, अक्षता वाहून गौरींना प्रवेशद्वाराजवळ तांदुळांवर ठेवून आणले जाते.
2. गौरींचे पूजन:
- तारीख: 11 सप्टेंबर 2024
- मुहूर्त: सकाळी 11:30 वाजल्यानंतर मुख्य नैवेद्य आणि आरती करावी.
गौरींच्या पूजेचा दुसरा दिवस महत्त्वाचा असतो. यावेळी गौरींना विशेष नैवेद्य, अभिषेक आणि आरती केली जाते. - पूजा विधी:
- अभिषेक: दूध, दही, तूप, मध, आणि साखर यांचा पंचामृत तयार करून गौरींचे अभिषेक करायचे.
- पूजन मंत्र:
ॐ महालक्ष्म्यै नमः। गंधाक्षता पुष्पं समर्पयामि॥
- गौरींना सोळा दुर्वांची जोडी वाहावी.
श्री महालक्ष्मी नमः। दुर्वांकुरा समर्पयामि॥
- नैवेद्य: नैवेद्यासाठी पुरणपोळी, बेसनाचे लाडू, पंचामृत, आणि सोळा भाज्यांचा नैवेद्य दाखवावा. त्यात पडवळ आणि इतर भाज्या प्रामुख्याने समाविष्ट कराव्यात.
3. विसर्जन:
- तारीख: 12 सप्टेंबर 2024
- मुहूर्त: सकाळी 9:53 वाजेपर्यंत कोणत्याही वेळी विसर्जन करावे.
गौरी विसर्जनाचा दिवस हा मूळ नक्षत्रावर होतो. विसर्जनाच्या दिवशी गौरींच्या मूर्तीचे किंवा मुखवट्याचे पाण्यात विसर्जन केले जाते. - विसर्जन मंत्र:
श्री महालक्ष्मी नमः। विसर्जनार्थे गंधाक्षता पुष्पं समर्पयामि॥
4. पूजेनंतर मंत्र:
पूजेच्या शेवटी गणपती बाप्पाचे आणि गौरींचे आरती केली जाते.
- आरती मंत्र:
ॐ जय देवि महालक्ष्मी, श्री महालक्ष्मी नमः॥
निष्कर्ष:
ज्येष्ठा गौरींचे पूजन, आवाहन आणि विसर्जन अत्यंत भक्तीभावाने आणि शास्त्रोक्त पद्धतीने केल्याने घरात समृद्धी, सौभाग्य आणि शांती नांदते.