महाकुंभ मेळा 2025 हा प्रयागराजच्या पवित्र भूमीत 13 जानेवारीपासून सुरू होऊन 26 फेब्रुवारीपर्यंत चालणार आहे. हे पर्व 144 वर्षांनंतरचे सर्वात मोठे असेल, ज्यामध्ये 40 कोटीहून अधिक भक्त सहभागी होणार आहेत. हा कुंभमेळा हिंदू धर्माच्या आस्थेचे ज्वलंत प्रतीक असून, तो भारतीय संस्कृतीचे दर्शन घडवतो.
Mahakumbhmela 2025

Table of Contents
कुंभमेळ्याचे ऐतिहासिक आणि धार्मिक महत्त्व
कुंभमेळा प्रत्येक 12 वर्षांनी आयोजित केला जातो. विष्णुपुराणानुसार, जेव्हा गुरु मेष राशीत प्रवेश करतो आणि सूर्य मकर राशीत जातो, तेव्हा प्रयागराजमध्ये हा महाकुंभ साजरा केला जातो. हे तीर्थक्षेत्र तीन पवित्र नद्यांचा संगम आहे: गंगा, यमुना, आणि अदृश्य सरस्वती.
अमृतकथा आणि कुंभमेळ्याचा उगम
पौराणिक कथेनुसार, देव-दानवांच्या समुद्रमंथनात मिळालेल्या अमृताचे काही थेंब पृथ्वीवर पडले. या पवित्र ठिकाणांमध्ये हरिद्वार, प्रयागराज, नाशिक, आणि उज्जैन यांचा समावेश आहे. देव-दानवांच्या 12 दिवसीय युद्धाला पृथ्वीवरील 12 वर्षे मानले जाते, त्यामुळे दर 12 वर्षांनी कुंभमेळा साजरा केला जातो.
कुंभमेळ्याचे शाही स्नान आणि तिथी
महाकुंभमेळ्याचे मुख्य आकर्षण म्हणजे शाही स्नान. या दिवशी नद्यांमध्ये स्नान केल्याने पापांचा नाश होतो आणि मोक्ष प्राप्त होतो.
- 13 जानेवारी 2025 – पौष पौर्णिमा (पहिले स्नान)
- 14 जानेवारी 2025 – मकर संक्रांत (पहिले शाही स्नान)
- 29 जानेवारी 2025 – मौनी अमावस्या (दुसरे शाही स्नान)
- 3 फेब्रुवारी 2025 – वसंत पंचमी
- 12 फेब्रुवारी 2025 – माघ पूर्णिमा
- 26 फेब्रुवारी 2025 – महाशिवरात्र (अंतिम शाही स्नान)
महाकुंभ मेळा 2025: सुविधा आणि योजना
यंदाच्या महाकुंभासाठी प्रयागराजमध्ये व्यापक योजना करण्यात आल्या आहेत:
- स्नान घाट आणि सुरक्षा व्यवस्था:
- सात पक्के स्नान घाट तयार.
- 3761 पोलिस, ड्रोनद्वारे देखरेख, आणि 22000 कर्मचारी तैनात.
- प्रवास आणि निवास:
- रेल्वे: 3000 विशेष गाड्या व 13,000 नियमित गाड्या.
- बस सेवा: 7000 बस प्रवाशांसाठी सज्ज.
- टेंट सिटी: सरकारी आणि खासगी कंपन्यांमार्फत बुकिंग (₹10,000-₹80,000).
- धर्मशाळा: आधार कार्डावर मोफत निवास.
- अन्न आणि स्वच्छता:
- भक्तांसाठी शिबिरे, मोफत जेवण, व स्वच्छतागृहांची व्यवस्था.
कुंभमेळ्याचे पर्यटन स्थळ
प्रयागराजमध्ये आल्यानंतर अवश्य भेट द्या:
- त्रिवेणी संगम: गंगा, यमुना, आणि सरस्वतीचा संगम.
- अक्षयवट वडाचे झाड: तीनही युगांचे साक्षीदार.
- अकबरचा किल्ला: ऐतिहासिक दृष्टिकोनातून महत्त्वाचा.
ALSO READ :
कुंभमेळ्याचे आंतरिक महत्त्व
कुंभमेळा केवळ धार्मिक पर्व नाही तर भारतीय संस्कृती, परंपरा, आणि भक्तीचा संगम आहे. साधुसंत, नागा साधू, आणि भक्तांचे येथे आगमन म्हणजे हिंदू धर्माची संपन्नता आणि श्रेष्ठता दर्शवते.
समारोप
महाकुंभ मेळा 2025 हे हिंदू धर्माचे सर्वात मोठे पर्व आहे. हे सोहळे केवळ धार्मिक पातळीवरच नाही तर सांस्कृतिक आणि ऐतिहासिक दृष्टिकोनातूनही महत्त्वाचे आहेत. त्यामुळे, आपल्या कुटुंबासह या पवित्र सोहळ्यात सहभागी व्हा आणि आत्मशुद्धीचा अनुभव घ्या.
“जय हिंदू धर्म, जय सनातन संस्कृती!”